Το νέο εκδοτικό εγχείρημα του, Ποντιακής καταγωγής, Omer Asan!

Καταγραφή της χριστιανικής κληρονομιάς: Ετοιμάζει έκδοση με πάνω από 1.000 εκκλησίες και μοναστήρια σε όλη την Τουρκία

Συνέντευξη στο Θ. Σπανέλη

Βρέθηκε στην Καβάλα την περασμένη εβδομάδα ο Ομέρ Ασάν, καλεσμένος του Συλλόγου Μικρασιατών Ν. Καβάλας, με αφορμή την ταινία του «Που πάς αδελφέ;». Ο Ομέρ Ασάν είναι ένας Τούρκος λαογράφος και φωτογράφος με Ποντιακή καταγωγή. Στην Ελλάδα είναι κυρίως γνωστός για το βιβλίο του «Ο Πολιτισμός του Πόντου», στο οποίο αναφέρει, μεταξύ άλλων, την ύπαρξη σημαντικού αριθμού μουσουλμάνων ομιλητών της Ποντιακής γλώσσας στην σημερινή Τουρκία. Κατά τη δεκαετία του 80′ ο Ομέρ Ασάν είχε διωχθεί για τις αριστερές πολιτικές του απόψεις, ενώ το 2002 δικάστηκε για το προαναφερθέν βιβλίο του με τη κατηγορία ότι έκανε «γραπτή προπαγάνδα με σκοπό τον διαμελισμό της Τουρκίας». Έχει βραβευτεί με το Βραβείο Ιπεκτσί για την προώθηση της Ελληνοτουρκικής φιλίας.

Με την βοήθεια του προέδρου του συλλόγου Κυριάκου Λυκουρίνου, συναντήσαμε τον κ. Ασάν για να μιλήσουμε για τη νέα δουλειά του ετοιμάζει, ένα νέο βιβλίο που είναι υπό έκδοση και στο οποίο περιλαμβάνεται η καταγραφή όλων των χριστιανικών τόπων λατρείας που βρίσκονται στην Τουρκία, έστω και ως ερείπια. Ο κ. Ασάν έχει καταγράψει με τη βοήθεια ενός συνεργάτη του όλες τις εκκλησίες και τα μοναστήρια καθώς και την ιστορία που συνοδεύει κάθε ένα από τα μνημεία. Η έρευνα ξεκίνησε στις αρχές του 2004 και μέχρι στιγμής έχουν φωτογραφηθεί πάνω από 1000 εκκλησίες.

-  Με ποιο κίνητρο έχει γίνει η έρευνα;

«Εδώ και 8 χρόνια έχω εκδοτικό οίκο με το όνομα «Έγιαμόλα», είμαι εκδότης. Στον εκδοτικό οίκο μου εκδίδω βιβλία που έχουν σχέση με τις πόλεις, τον πολιτισμό, και τις πολιτιστικές κληρονομιές που έχει κάθε πόλη. Ένας φίλος, που είναι και σύμβουλος έκδοσης, είναι καθηγητής επικοινωνίας που ερευνά την ιστορία της κάθε εκκλησίας, ασχολείται με το θέμα αυτό τα τελευταία 10 χρόνια. Κράτησα την υπόσχεση που του είχα δώσει  να εκδώσω το βιβλίο όταν πια θα τελείωνε την έρευνα του. Τώρα έχουμε φτάσει στο τελικό στάδιο της σελιδοποίησης. Θα κυκλοφορήσει άμεσα στα Τούρκικα. Σίγουρα θα προξενήσει μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί στην Τουρκία δεν υπάρχει καμία άλλη έκδοση με όλες τις εκκλησίες καταγεγραμμένες και φωτογραφημένες. Γυρίσαμε όλα τα χωριά και φωτογραφήσαμε όλες τις εκκλησίες και τα μοναστήρια, αφού πριν μιλήσαμε με τους ντόπιους. Από πολλά χωριά συναντήσαμε έντονες αντιδράσεις από τους κατοίκους των χωριών, μάλιστα κάποιοι μας έδιωχναν νομίζοντας πως ψάχνουμε για χρυσό ή λεφτά».

- Το Τουρκικό κράτος δηλώνει πως υπάρχει η διάθεση να αναστηλώσει εκκλησίες. Τηρεί τις υποσχέσεις του;

«Ναι, προσπαθούν να τις προστατέψουν, γίνονται εργασίες αναστηλώσεις. Και αυτός ήταν και ο λόγος που καταφέραμε να δουλέψουμε αποτελεσματικά».

- Η σημερινή Τουρκία αντιμετωπίζει αυτά τα χτίσματα τις εκκλησίες και τα μοναστήρια ως απλά πολιτιστικά μνημεία ή ως τόπους λατρείας μιας άλλης θρησκείας;

«Η Τουρκία τα αντιμετωπίζει ως πολιτιστικά μνημεία. Ως τουριστικά μνημεία, με την καθοδήγηση της UNESCO, άρχισε να τα βλέπει η Τουρκία, ως μνημεία που είναι ιδιοκτησία της και για το λόγο αυτό τα προστατεύει. Παλαιότερα τα αντιμετώπιζε ως θρησκευτικά μνημεία και αδιαφορούσε».

- Υπάρχει περίπτωση η αναστήλωση εκκλησιών να έχει σχέση με τους κρυπτοχριστιανούς που υπάρχουν σήμερα στον Πόντο;

«Δεν γνωρίζω. Δεν υπάρχει σήμερα στον Πόντο, ακόμα τουλάχιστον, ένα κλίμα που να έχει αλλάξει γενικά».

- Γιατί επέλεξες το όνομα «Εγιαμόλα» για τον εκδοτικό σου οίκο;

«Επειδή και στην Μαύρη Θάλασσα και στο Αιγαίο είναι από τις κοινές λέξεις και στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Επίσης μου θυμίζει το τραγούδι το οποίο και μου αρέσει πάρα πολύ από τα παιδικά μου χρόνια και το τραγουδάω».

- Το Αιγαίο ενώνει ή χωρίζει;

«Οι άνθρωποι ενώνουν και οι πολιτικοί χωρίζουν».

Πηγή: Χρονόμετρο